Łysienie plackowate

łysienie plackowate

Łysienie plackowate to choroba objawiająca się przejściowymi lub trwałymi ogniskami łysienia o rozmaitej wielkości i kształcie. W ich obrębie dochodzi do utraty włosów, ale nie powstają na skórze zmiany o charakterze bliznowaciejącym. Choroba atakuje niezależnie od płci, głównie dzieci i młodzież. Łysienie plackowate może dotyczyć skóry głowy, a także okolic pachowych, owłosienia łonowego, brwi i rzęs. Przyczyny choroby są nieznane. Ma ona charakter zapalny, ale na skórze nie ma widocznych zmian zapalnych. Istotą schorzenia są nacieki w obrębie mieszków włosowych, złożone z limfocytów, których liczba w krążeniu obwodowym ulega zmniejszeniu. Choroba może mieć podłoże autoimmunologiczne, na co wskazywać mogą zwiększone ilości przeciwciał (przeciwtarczycowych, przeciwmitochondrialnych). Często choroba współistnieje z bielactwem nabytym, które jest schorzeniem opartym na autogaresji. Istnieje także związek ze stresem i psychika, a wypadanie włosów nasila się w wypadku ciężkich przeżyć psychicznych. Należy wspomnieć także o zależnościach genetycznych, na które wskazuje rodzinne występowanie choroby, jednakże nie wiadomo, jaki jest sposób dziedziczenia. W zależności od nasilenia uszkodzenia mieszka włosowego, można mówić o słabszej postaci łysienia plackowatego (okres telogenu) lub silniejszej (dystrofia macierzy i mieszka).

Zmiany w przebiegu łysienia plackowatego pojawiają się nagle i utrzymują się różnie długo. Najdłużej trwa łysienie na obwodzie skóry owłosionej, lepiej widoczne jest w okolicy potylicznej i skroniowej (łysienie pasmowate). Ujścia mieszków włosowych są zachowane i nie stwierdza się cech ich zaniku, mogą być mniejsze, ale ich ilość pozostaje niezmieniona. We wczesnej fazie choroby mieszki zostają otoczone naciekami złożonymi z limfocytów. Niekiedy włosy odrastają samoistnie, ale częściej choroba ma charakter nawracający. Łysienie może być uogólnione, a wówczas dotyczy wszystkich typów włosów, także brwi, rzęs, okolic płciowych. Uogólnione wypadanie włosów bez tendencji do odrastania nazywa się łysieniem plackowatym złośliwym. Zmiany zauważa się także na płytkach paznokciowych, dochodzi do ich rozwłóknienia i ścieńczenia, w ich obrębie pojawiają się także wgłębienia. W ocenie postępu choroby znaczenie ma badanie mikroskopowe włosa.

Rozpoznanie choroby opiera się na stwierdzeniu ognisk całkowitego wyłysienia, dość wyraźnie ograniczonych, bez zmian skórnych i bliznowacenia, otoczonych przez włosy ułamane dające się usunąć. Ponadto chorobę charakteryzuje nagły początek i postępujący przebieg z pojawianiem się nowych ognisk i szerzeniem się istniejących. Pomocne w stawianiu diagnozy jest badanie trichogramu, w którym ocenia się liczbę włosów dystroficznych i telogenowych. Łysienie plackowate należy różnicować z:

  • wyrywaniem włosów u dzieci neurotycznych – tu mamy do czynienia z nieregularnym przerzedzeniem włosów w miejscu stałego ich pociągania oraz prawidłowym stanem korzeni włosów na obwodzie w badaniu mikroskopowym;
  • łysieniem polekowym toksycznym lub w przebiegu chorób infekcyjnych – zmiany rozprzestrzeniają się szybko i obejmując całą skórę głowy, w łysieniu plackowatym ogniska są wyraźnie ograniczone;
  • łysienie kilowe – symetryczny układ łysienia w okolicy skroniowej i potylicznej, mniej wyraźnie ograniczenie ognisk chorobowych, które ma charakter dużego przerzedzenia włosów, rozstrzygające jest tu stwierdzenie innych objawów kiły.

Rokowania są niekorzystne, jeśli skóra chorego ma tendencję do reakcji atopowych lub choroba zaczęła się w dzieciństwie i występuje rodzinnie. U jednej trzeciej pacjentów włosy odrastają po pół roku, u jednej trzeciej po roku, a u pozostałych nie odrastają. Odrastające włosy mogą być jaśniejsze lub tego samego koloru, często zauważa się nawroty choroby, rokowanie jest tym gorsze, im wcześniejszy był początek choroby.

Nie ma przyczynowego leczenia łysienia plackowatego, stosuje się jedynie leczenie objawowe. W miarę skuteczna jest fotochemoterapia, jednak naświetlania będą trwały wiele miesięcy, trzeba także naświetlać całą skórę, bo miejscowe stosowanie tego rodzaju terapii jest nieskuteczne. Naświetlania nie zaleca się dzieciom poniżej 15. roku życia. Przejściowy odrost włosów zauważa się po podaży kortykosteroidów w małych dawkach, podobnie przy leczeniu cyklosporyną A, jednak zaraz po odstawieniu leku dochodzi do cofania się efektu leku. Miejscowo można stosować silne alergeny kontaktowe. Takie leczenie polega na stosowaniu 2% roztworu danego preparatu, co wywołuje odczyn alergiczny. Następnie zmniejsza się i ustala dawkę, która wywołuje pożądany efekt. Leczenie jest wielomiesięczne, ale rokowania dobre, a odrost włosów utrzymuje się po zaprzestaniu terapii, nie wiadomo jednak dlaczego.

Łysienie plackowate całkowite

Jest to odmiana łysienia plackowatego przebiegająca z całkowitą utratą włosów z obrębie skóry głowy. Rokowanie niepomyślne, ponieważ włosy z reguły nie odrastają.

Łysienie plackowate rozlane

Odmiana łysienia plackowatego, przy czym utrata włosów dotyczy całej skóry owłosionej głowy, na której brak jest ostro ograniczonych ognisk łysienia. Mogą występować zmiany dymorficzne płytek paznokciowych o charakterze punktowych wgłębień, podłużnych bruzd, paznokcie mogą być kruche i łamliwe.

Łysienie plackowate uogólnione

Najcięższa odmiana łysienia plackowatego przebiegająca z całkowitą utratą owłosienia w obrębie skóry głowy i innych części ciała. Może jej towarzyszyć brak owłosienia w okolicach pach, wzgórka łonowego, brwi, rzęs oraz skóry gładkiej całego ciała, a także zmiany na paznokciach. Z reguły rokowanie jest nieprzychylne, rzadko obserwuje się samoistne odrosty włosów.

Łysienie wężykowate

Jest to łysienie plackowate obejmujące linię włosów na obwodzie głowy, najczęściej w okolicach karku i skroni. W wyniku wypadania włosów, powstaje obwodowe łyse pasmo. W przypadku znacznego postępu choroby może dojść do pozostawienia jedynie kępki włosów na wierzchołku głowy (tzw. lwia grzywa), choroba jest przewlekła i trudna do leczenia.

Menu dolne

Nie ma jeszcze komentarzy! Śmiało, bądź pierwsza/y! :)


Musisz mieć włączone javascript, aby wyświetlać komentarze.